Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας (20 Σεπτεμβρίου-1 Οκτωβρίου) θα κάνει αφιέρωμα φέτος στο έργο του Ιάπωνα Τοσιάκι Τογιόντα προβάλοντας πέντε ταινίες του, τις οποίες θα παρουσιάσει ο ίδιος στην Αθήνα,
Προβάλλοντας τις ταινίες
Pornostar (1998),
Unchain (2000),
Blue Spring (2001),
9 Souls (2003) και
Hanging Garden (2005), οι Νύχτες Πρεμιέρας φιλοδοξούν να παρουσιάσουν το έργο του Τογιόντα σε όλο το εύρος του. Η παρουσία του σκηνοθέτη στην Αθήνα θα δώσει στους θεατές την ευκαιρία να συζητήσουν μαζί του, για τον κινηματογράφο, για το έργο του, για τη ζωή των νέων στην Ιαπωνία, αλλά και για το άλλο του πάθος, το συγκρότημά του, Twin Tail.
Ο Σκηνοθέτης
Ο Τοσιάκι Τογιόντα είναι ο πρώτος και μοναδικός σκηνοθέτης που εισήλθε στον κόσμο του κινηματογράφου μέσω του πρωταθλητισμού στο... σκάκι! Ο 37χρονος σκηνοθέτης, γεννημένος το 1969 στην Οζάκα της Ιαπωνίας, ήταν από τα εννέα του χρόνια μέλος της σεβάσμιας κοινότητας Shogi , της Ιαπωνικής και ακόμα περισσότερο εγκεφαλικής - εκδοχής του παιχνιδιού. «Με θεωρούσαν ιδιοφυία», θυμάται ο ίδιος. «Έφευγα όποτε ήθελα απ' το σχολείο, αρκούσε να πω στη δασκάλα μου ότι είχα αγώνα. Αλλά όταν έφτασα τα 17, συνειδητοποίησα ότι ο πρωταθλητισμός παραήταν δύσκολος για μένα. Ήθελα να ζω φυσιολογικά. Νομίζω ότι αν δε σταματούσα τότε, θα γινόμουν επαγγελματίας του Shogi , αλλά μάλλον δε θα διέπρεπα.»
Στην ηλικία των 21, ο Τογιόντα ζούσε στους δρόμους, ως ανήλικος εγκληματίας, αλλά η ζωή του άλλαξε όταν είδε την πρώτη ταινία του Τζούνι Σακαμότο, το Dotsuitarunen κι εντυπωσιάστηκε. Παίρνοντας μαζί του τα μόνα αντικείμενα που του ανήκαν δυο κιθάρες και 20.000 γεν που του δάνεισαν οι γονείς του, ταξίδεψε στο Τόκιο και προσέγγισε τον Σακαμότο: «Σκέφτηκα, οι ταινίες είναι τέλειες, θέλω να κάνω κι εγώ μία.' Έπειτα έφτασα στο Τόκιο κι έγραψα στον κ. Σακαμότο ένα γράμμα, λέγοντάς του ότι η ταινία του με συγκίνησε πολύ κι ότι αν ήθελε να με χρησιμοποιήσει, θα έκανα οτιδήποτε. Κι έτσι έπιασα δουλειά στην Arato Genijiiro, την εταιρεία παραγωγής που χειριζόταν τις ταινίες του.»
Φιλοδοξώντας να γίνει σκηνοθέτης, ο Τογιόντα ακολούθησε τη συμβουλή ενός παραγωγού της Arato, που του είπε να γράψει για τα πράγματα που γνωρίζει έτσι προέκυψε το πρώτο του σενάριο, ένα δράμα με φόντο τον πρωταθλητισμό στο σκάκι, με τίτλο
Ote / Checkmate, το οποίο σκηνοθέτησε ο Σακαμότο. Διψώντας να μάθει την τέχνη του σινεμά, ο Τογιόντα δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτης του Σακαμότο, ακόμα κι ως μάνατζερ της κινηματογραφικής αίθουσας όπου προβλήθηκε η ταινία.
Αφού έγραψε ένα ακόμα σενάριο για τον Σακαμότο, ο Τογιόντα παρουσίασε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, με τον τίτλο
Pornostar, την ιστορία ενός νεαρού που αποφασίζει να εξοντώσει τη γιακούζα η ταινία αντιμετωπίστηκε ως αποκάλυψη, συμμετείχε σε πολλά ιαπωνικά κι ευρωπαϊκά φεστιβάλ και χάρισε στο δημιουργό της το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου της Ένωσης Σκηνοθετών της Ιαπωνίας. «Από την αρχή ήξερα ότι το θέμα που πραγματευόταν το
Pornostar ήταν κάτι με το οποίο έπρεπε ν' ασχοληθώ σε βάθος, πριν προχωρήσω στο επόμενό μου βήμα,» εξηγεί. «Είχα αποφασίσει απ' την αρχή ότι αυτή θα ήταν η πρώτη μου ταινία. Δε θ' άλλαζα γνώμη, ακόμη κι αν κάποιος μου έλεγε ότι κάνω ανοησίες.»
Η επιτυχία του
Pornostar επέτρεψε στον Τογιόντα να προχωρήσει μ' ένα μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ για το μποξ, το
Unchain, χρησιμοποιώντας υλικό που τραβούσε κατά διαστήματα για χρόνια. Ακολούθησε το
Blue Spring , η κινηματογραφική μεταφορά μιας συλλογής αυτοβιογραφικών διηγημάτων του Ματσουμότο Τάγιο, συγγραφέα και καλλιτέχνη manga. Πολλοί είδαν την ταινία ως συνέχεια του
Pornostar, καθώς και τα δυο φιλμ κινούνται γύρω από τα βίαια ξεσπάσματα της νιότης.
Δυο χρόνια αργότερα, το
9 Souls, με αντικείμενο την απόδραση 9 κρατουμένων, επιβεβαίωσε τη θέση του Τογιόντα ως επικεφαλής της νέας γενιάς ασιατών δημιουργών. Ο ίδιος δηλώνει ότι το θέμα της απόδρασης από τη φυλακή τον εκφράζει προσωπικά: «Αυτός είναι ο δικός μου τρόπος ν' αποδράσω από τα συναισθήματα που μ' εγκλωβίζουν, από την κοινωνία κι από τον εαυτό μου.»
Η τελευταία του ταινία,
Hanging Garden, την οποία και θα παρουσιάσει στην Αθήνα, δείχνει με σαφήνεια την ωριμότητα του οργισμένου «κακού παιδιού» - το angst της περιθωριοποίησης οριοθετείται μέσα σε μια οικογένεια, η αισθητική επιθετικότητα ηρεμεί, η ανάλυση των ηρώων γίνεται ακόμα πιο βαθιά και ο Τογιόντα απολαμβάνει τη μεγαλύτερή του επιτυχία στην Ιαπωνία, αλλά και την κριτική αναγνώριση διεθνώς.
Η Aki Isoda στην Αθήνα για δύο παραστάσεις |